نام علمی
مشخصات گیاه شناسی:
از گونه های منفرد در ایران و متعلق به خانواده ی نعناع می باشد.در مناطق کوهستانی می روید.در زبان فارسی با نام های ازگند و حاشا نیز آماده است.بوته ی آن به ارتفاع بیش از ۴۰ سانتی متر می رسد.شاخه زنی بسیار درهم و پر می باشد.برگ های آن دایره ای یا بیضی با قاعده ای گرد عموما و گاهی قلبی شکل دیده می شوند.برگ های پای گل کوچک ترند.
خواص و کاربرد:
این گیاه دارویی حاوی روغن بوده که در تمپول،تانن،پانتوزان و املاح معدنی وجود دارد.آویشن شیرازی به دلیل وجود مواد عطری و خوشبو از گیاهان مورد علاقه حضرت موسی(ع) بوده است.دم کرده ی آن برای سرفه های سرسخت و برونشیت بسیار اثر بخش است.استحمام با دم کرده ی آویشن شیرازی برای چاقی موضعی موثر بوده و درد روماتیسم را کاهش می دهد.معده را تقویت می کند،مصرف کوبیده ی آن با عسل را برای بیماری های لقوه،فلج،صرع،فراموشی موثر بود و قوای جنسی را تقویت میکند.
ابوعلی سینا مصرف این گیاه مخلوط با عسل را برای ناراحتی ریه و تنفسی تجویز می کرده است.
از آویشن شیرازی برای کاهش سردرد های میگرنی و رفع تب و دفع انگل نیز از آن استفاده میشود.
دم کرده ی برگ و گل این گیاه دارویی برای درمان سرفه های پی در پی و ممتد،آسم،زکام و سرماخوردگی کاربرد دارد.
سنگینی معده و درد دل را برطرف کرده و برای دردهای عصبی و سنگینی اعصاب از آن استفاده میشود.
از آویشن شیرازی برای لکنت زبان و نیز در درمان ترشحات چرکی مجاری ادراری-تناسلی از آن استفاده میشود.
این گیاه دارویی برای تسکین اعصاب مفید بوده و سکسکه های طولانی را درمان میکند،برای دفع سنگ کلیه و درمان حالت خروج قطره قطره ادرار از آن استفاده میشود.
تصفیه ی کننده ی خون و شیر افزا است،عضلات را تقویت کرده و برای دفع اخلاط خونی موثر است.
این گیاه دارویی ضد قارچ و ضد انگل است و ناراحتی های روده ای را بر طرف میکند.اثرات مضر سموم گیاهی در بدن را از بین میبرد.برای تبخال و جوش های صورت اثرات درمانی دارد.
از دیگر استفاده های این گیاه دارویی این است که دلهره را تسکین میدهد و برای دردهای سیاتیک مفید است.
آویشن شیرازی خاصیت ضد میکروب داشته و یا به عبارتی ضد میکروب می باشد و به این دلیل برای باکتری های مضر معده نیز کاربرد دارد.
این گیاه دارویی ضد سرطان است و کلسترول خون را کاهش میدهد،برای اختلالات کلیوی،مسمومیت ها،چاقی،ورم کلیه،ناتوانی جسمی،دفع سنگ کلیه،رفع ترشحات رحم،آرتروز،واریس و برفک دهان از آن استفاده میشود.
آویشن شیرازی خستگی را برطرف میکند و مصرف روازنه ی آن بعد از غذا اشتها را افزایش میدهد،مصرف دم کرده ی آن قبل از خواب،بی خوابی را درمان میکند.تنتور آن ورم لوزه ها را کاهش میدهد.
مالیدن دم کرده ی این گیاه دارویی روی مو باعث تقویت پیاز مو شده و شپش را از بین میبرد.مصرف آن در طول روز ۱۵ گرم تا ۲۰ گرم به صورت دم کرده است.
زیستگاه:
آویشن شیرازی در مناطق طبس،دیهوک،بشرویه و برخی نقاط قاینات گزارش شده و در سرایان و فردوس به صورت زراعی پرورش داده میشود.